Poznajemy życie w jeziorze

Film „W  jeziorze”

Obejrzyj film i zobacz, jak wygląda życie w jeziorze http://static.scholaris.pl/resource_imp/107/107249/PLIKI_3/ASD014002_720p.mp4

Strefy życia w jeziorze

Jezioro jest śródlądowym zbiornikiem wodnym, który powstaje w naturalnym zagłębieniu terenu zalewanym wodami powierzchniowymi lub podziemnymi. Niemal w całej swojej objętości jest zamieszkane przez organizmy.

Wody jeziora można podzielić na trzy główne strefy:

  • przybrzeżną,
  • otwartej toni wodnej
  • wód głębokich w raz z dnem

Ilustracja interaktywna – kliknij w odpowiednie „oczko”, aby dowiedzieć się więcej o wybranej strefie jeziora.

 Źródło: Tomorrow Sp. z o.o., licencja: CC BY 3.0. ze strony https://epodreczniki.pl/a/nad-jeziorem/DoB1c7SYx

Rośliny naszych jezior

W jeziorach żyje bardzo dużo roślin i zwierząt. Ich rozmieszczenie jest jednak bardzo nierównomierne. Zdecydowana większość żyje w strefie przybrzeżnej, znacznie mniej w otwartej toni wodnej i najmniej w strefie dennej.

Rośliny rosnące w strefie przybrzeżnej wyrastają z płytkiej wody, a czasami rosną na lądzie tuż przy brzegu w miejscach, które są zalewane przez fale. Jest to często trzcina, pałka wodnatatarak.

Żyją tu liczne zwierzęta silnie powiązane zarówno z wodą jak i z lądem, jak żaby i inne płazy, żółwie błotne, zaskrońce oraz ptaki pływające i brodzące (np. kaczki i gęsi, perkozy, czaple, bociany, kormorany i wiele innych). Trochę dalej od brzegu rosną rośliny o pływających liściach, np. grążel żółtygrzybienie białe, a jeszcze dalej rogatek i moczarka oraz unosząca się na wodzie rzęsa wodna. Wśród roślin żyją larwy owadów (np. ważek i komarów), ślimaki, pijawki, raki, małże oraz ryby (np. ciernik, płoć, lin, okoń i szczupak).

Już wiesz, że w jeziorze można wyodrębnić określone strefy uzależnione od głębokości i charakteryzujące się zróżnicowaną dostępnością światła słonecznego. Rośliny zamieszkujące jezioro możemy podzielić na trzy grupy:

  • WYNURZONE – zakorzenione w dnie i wystające nad wodę
  • O LIŚCIACH PŁYWAJĄCYCH – unoszące się na powierzchni
  • ZANURZONE – żyjące pod wodą

Źródło: http://scholaris.pl/resources/run/id/56448

Zmiana temperatury wody w ciągu roku

Woda w jeziorze nagrzewa się lub ochładza i zmienia swoją temperaturę w ciągu roku.  Ma to wpływ na mieszanie się wody w jeziorze i ilość tlenu, którym oddychają organizmy wodne. Ciepła woda unosi się do góry, zimna opada na dno. Mieszanie się wody nazywamy cyrkulacją. Najlepsze warunki dla organizmów wodnych występują wiosną i jesienią, gdy cyrkulacja obejmuje całą wodę w jeziorze. Nawet strefa wód głębokich i strefa  denna są wtedy dobrze natlenione. Latem dobrze natleniona jest tylko górna warstwa wody. Zimą, gdy woda zamarznie, cyrkulacja zanika. Przez cały rok w głębszych jeziora woda przy dnie ma 4°C.

 

Podsumowanie

  • W zależności od warunków jeziora dzielimy na trzy strefy: przybrzeżną, otwartej toni wodnej i wód głębokich wraz z Stefą denną.
  • W strefie przybrzeżnej woda jest najcieplejsza, ma najwięcej tlenu i do samego dna dociera światło słoneczne; występuje tu najwięcej roślin i zwierząt.
  • W otwartej toni wodnej do wody dociera światło, ale mało jest roślin i materii organicznej; występuje tu plankton oraz nieliczne zwierzęta.
  • W głębiach przy dnie jest ciemno, chłodno i mało tlenu; prawie nie ma tu roślin, a zwierzęta żywią się opadającą z innych stref materią organiczną albo innymi zwierzętami.
  • W głębszych jeziorach przy dnie woda ma przez cały rok ok. 4°C.
  • Ilość tlenu w wodzie zależy od temperatury wody i cyrkulacji czyli mieszania się wód jeziora.