Co to jest krajobraz?
Słowem krajobraz określamy wygląd poszczególnych obszarów ziemi ukształtowany przez siły przyrody oraz działalność człowieka. Mówimy np. o krajobrazie górskim, gdy na danym terenie dominują góry, albo rolniczym, kiedy na jakimś terenie przeważają pola uprawne.
Kiedy przyjrzymy się zdjęciom różnych miejsc, zauważymy, że niektóre z nich wyglądają, jakby nigdy nie tknęła ich ręka człowieka. Gdzie indziej zobaczymy, że niemal wszystko stworzone jest przez ludzi. Krajobrazy można podzielić na dwie główne grupy.
Krajobraz naturalny, ze względu na cechy charakterystyczne i ukształtowanie powierzchni możemy w Polsce podzielić na: nadmorski, pojezierny, nizinny, wyżynny, górski.
Jeśli człowiek całkowicie przekształci krajobraz mogą powstać różne TYPY KRAJOBRAZU KULTUROWEGO.
Jak opisujemy krajobraz?
W opisie krajobrazu uwzględnia się takie składniki, jak:
- ukształtowanie powierzchni (np. góry, pagórki),
- skały (np. granit, piasek),
- wody powierzchniowe (np. jeziora, rzeki),
- szatę roślinną (np. lasy, łąki),
- najczęściej występujące, charakterystyczne zwierzęta,
- wytwory działalności człowieka (np. budynki, drogi). Oczywiście nie w każdym krajobrazie występują wszystkie te składniki, np. na pustyni nie zobaczymy wód powierzchniowych.
Np. opis krajobrazu przedstawionego na zdjęciu mógłby wyglądać następująco.
Zdjęcie przedstawia krajobraz naturalny nadmorski. Teren jest płaski z niewielkimi pagórkami wydmowymi zbudowanymi z piasku. Przez środek, prawdopodobnie nad brzeg morza, prowadzi ścieżka zbudowana przez człowieka z desek. Wokół rosną trawy i inne niewielkie rośliny.
Ćwiczenie
Obejrzyj uważnie film. Na jego podstawie wykonaj ćwiczenie, które znajduje się pod filmem.
Wykonaj ćwiczenie.
Podsumowanie
- Organizmy (np. zwierzęta, rośliny) nazywamy elementami ożywionymi krajobrazu.
- Zespół elementów krajobrazu niewykazujących oznak życia nazywamy składnikami nieożywionymi.
- Obecne w krajobrazie obiekty wytworzone przez człowieka nazywamy antropogenicznymi składnikami krajobrazu.
- Krajobrazy naturalne nie zawierają elementów wprowadzonych przez człowieka.
- Krajobrazy kulturowe powstały w wyniku działalności człowieka, ale zawierają wiele naturalnych składników.
- Krajobrazy zdewastowane pod wpływem działalności przemysłowej lub rozbudowy miast i innych działań człowieka utraciły niemal wszystkie elementy naturalnego krajobrazu.
